8D05210 Экология в М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті

Қалдықсыз және аз қалдықты технологиялардың өзектілігі мен маңыздылығын, биосфераның тұрақты даму тұжырымдамасындағы олардың рөлі мен орнын, қалдықсыз және аз қалдықты өндірістік процестерді қарастырады. Қалдық газдарды тазарту және залалсыздандыру, қатты қалдықтарды қайта өңдеу, өнеркәсіптік суларды тазарту әдістері, химиялық, металлургиялық, тау-кен өндіру өнеркәсібінің қалдықтарын қалдықсыз қайта өңдеу, құрылыс өнеркәсібінің қалдықтарын қалдықсыз қайта өңдеу әдістерін зерттейді. екіншілік шикізат, екіншілік энергетикалық ресурстар, электр энергиясын алу, қалдықтарды өңдеу саласындағы инновациялық әдістер сипатталады.

Табиғи-техникалық жүйелердің пайда болуы мен жұмыс істеуінің әртүрлі аспектілерін, табиғи-техникалық жүйелердің негіздерін, табиғи-техникалық жүйеле��дің пайда болу механизмдерін және техногенез нысандарын қарастырады. Табиғи-техногендік нысандарды қалпына келтіреді. Табиғи-техникалық жүйені биотехносфераның құрылымдық-қызметтік бірлігі ретінде бағалайды. КҚТ қалыптастыру мен жұмыс істеуін, жұмыс істеу жүйесін және өзара іс-қимылды басқаруын жақсартады. ПТС оңтайландыру принциптерін және оның қызметін басқаруды дәлелдейді.

Экологиялық таза технологияларды және қоршаған ортаны қорғаудың қазіргі заманғы технологияларын, экологиялық таза технологиялардың мысалдарын, аз қалдықты технологияны, аз қалдықты немесе қалдықсыз өндірістің қалыптасу принциптерін, ресурстарды пайдаланудың кешенділігін, шикізатты кешенді үнемді пайдалануды қарастырады. Өнеркәсіптің жекелеген салаларында қалдықсыз және аз қалдықты технологиялардың бағыттары мен әзірлемелерін, қатты тұрмыстық қалдықтарды өңдеу бойынша қазіргі заманғы технологияларды, Қазақстанда қалдықсыз өндірісті құру мен дамытуды зерттейді.

Ғылыми қолжазбаны жоспарлау, жазу, редакциялау және рецензиялау қағидаларын қарастырады, мақаланың негізгі құрылымдық элементтерін салыстырады, тәжірибе нәтижелерін жариялау үшін ғылыми журналды таңдау, сілтеме жасау, мақаланы жариялауға дайындау дағдыларын үйретеді. Ағылшын тіліндегі жазбаша және ауызекі тілдерді жетілдіреді Кәсіби мүмкіндіктерді жақсарту бойынша әлемдегі әріптестердің жетістіктерін талқылайды және әлеуетті аудиторияны көбейтеді.

Адамзаттың маңызды мәселелерін шешудегі "жасыл" технологиялардың рөлін және "жасыл" технологиялардың жіктелуін, жаңартылатын энергия көздерінің негізгі түрлерін, геотермалды энергетика мен жылу сорғыларын, жаңартылатын энергия көздерінің тиімділігін өлшеу мәселелерін, "жасыл" технологиялардың даму үрдістерін талдауды және "жасыл" технологияларды енгізу тәуекелдерін, антропогендік әсерді халықаралық реттеу шараларын талдауды және "жасыл" технологияларды ынталандыруды зерттейді.

энергетикалық сипаттамасын және биогеохимиялық циклдарды зерттейді, қоршаған ортаның ластануы мен тозуы мәселесін, қоршаған ортаның тозуы факторларын шешеді. Қоршаған ортаның ластануын және биосфера ластануының экологиялық маңызын болжайды, қоршаған ортаны қорғау және қоғамның тұрақты дамуы мәселелерін шешеді. ҚР-да биологиялық және экожүйелік әртүрлілікті қорғаудың заңнамалық негіздеріне сілтеме жасайды. Тұрақты даму және қоршаған ортаны қорғау мәселелеріндегі халықаралық ынтымақтастықтың негізгі бағыттарын талқылайды.

Адамның табиғи ресурстарды игеру механизмдерін және литосфераның ресурстық экологиялық қызметін, минералдық ресурстар қорларын (пайдалы қазбалар) қарастырады. Металл және металл емес пайдалы қазбалар кен орындарының негізгі геологиялық-өнеркәсіптік типтерін бағалайды. Минералдық және энергетикалық шикізатты өндіру мен өңдеудің геоэкологиялық мәселелерін анықтайды. Табиғат пайдаланудың табиғи-ресурстық әлеуеті мен критерийлерін бағалайды. Табиғи ресурстарды экономикалық бағалаудың жалпы мәселелерін және ресурстардың жекелеген түрлерін есепке алу және бағалау жүйесін дәлелдейді. Шет елдердегі пайдалы қазбалар қорлары/ресурстары кен орындарының есебін салыстырады.

Қоршаған орта ластануының түрлері мен сипаттамасын, экологиядағы физикалық-химиялық талдау әдістерін, қоршаған ортаны талдаудың негізгі әдістерін қарастырады, зерттеудің әдістемесі мен әдістерін, физика-химиялық әдістердің жалпы сипаттамасын, талдаудың спектроскопиялық әдістері туралы жалпы мәліметтерді, қоршаған ортаға кешенді талдау жүргізуді және қоршаған ортаны талдаудың сандық бағалауын, су нысандарының суындағы ластаушы заттардың спектрлері зерттейді.

Қазақстандағы жоғары білім берудің заманауи парадигмалары мен жоғары кәсіптік білім беру жүйесін қарастырады. Педагогикалық ғылымның әдіснамасын және жоғары мектеп оқытушысының кәсіби құзыреттілігін, жоғары мектепте кредиттік оқыту жүйесі негізінде оқу үдерісін ұйымдастыруды жақсартады. Болашақ мамандарды даярлауда оқытудың әдістері мен түрлерін үйлестіреді. Жоғары мектепте жаңа білім беру технологияларын талқылайды. Жоғары мектеп маманның тұлғасын қалыптастыру және тәрбиелеудің әлеуметтік институты ретінде қарастырылады.

Тәжірибелік зерттеулерді орындау және алынған нәтижелерді талдау кезінде ақпараттық технологияларды бағалау, ақпараттық процестердің басқарушылық шешімдерін қалыптастыру және ғаламдық компьютерлік желілерде ақпаратты жинақтау.

Өңірдің экологиялық бағдарланған әлеуметтік-экономикалық даму стратегиясын қалыптастыру үшін табиғи-ресурстық әлеуетті салыстыру, минералдық ресурстарды өндіру мен өңдеудің экологиялық таза инновациялық технологиялары, қалдығы аз немесе қалдықсыз өндірістің қалыптасу принциптерін меңгеруді бекіту.

Зерттеудің әдістемесі мен әдістерін, қоршаған ортаны талдаудың негізгі әдістерін біріктіру, қоршаған ортаның ластануына әсер ететін құбылыстар мен процестерді зерттеу әдістемесін меңгеру.

Ғылыми білімнің осы саласындағы сараптамалық бағалау (peer-review) талаптарына сәйкес келетін ғылыми зерттеу жүргізу жолымен жаңа білімді жақсарту, ғылыми саланың дамуына үлес қосу және рецензияланатын ғылыми басылымдарда жариялауға материалдар дайындау.

Қоршаған табиғи ортаны қорғау мен экологияның теориялық және әдістемелік негіздерімен, ғылыми және қолданбалы қызметтің негіздерін құрайтын принциптерді, әдістерді, тәсілдерді және құралдарды, шығармашылық шешімдерді қалыптастырудың барлық сатыларында: зертханалық–тәжірибелік зерттеулерді қоюдан бастап оларды практикалық іске асыруға дейінгі жағдайларға байланысты міндеттердішешу.

Күрделі мәселелерді шешуде жүйелі және креативті тәсілді дәлелдеу.

Әртүрлі көздерден ақпаратты рәсімдеу және өңдеу.

Процестерді математикалық болжау және модельдеу әдістерін, технологиялық жабдықтар жүйелерін, сонымен қатар, сұйық, қатты және газ тәрізді қалдықтарды қайта пайдалануды және олардың жақын болашақта даму жолдарын қоса алғанда, қоршаған ортаны қорғау саласындағы ғылым мен техниканың жаңа даму бағыттары мен жетістіктерін интеграциялау.

Қоршаған ортаны қорғаудың өзекті бағыттары бойынша жаңа білімді немесе практикалық қосымшаларды жасау үшін жобаларды ұсыну және сынау, сонымен қатар, жобаларды ықтимал күтпеген жағдайларға бейімдеу.

Табиғатты қорғауды басқаруда, заңнамалық, үкіметтік, өңірлік мекемелер мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарында экологиялық бағдарламаларды ілгерілетуде алған білім мен дағдылар кешенін жинақтау, өз білімі мен жетістіктерін әріптестеріне және ғылыми қоғамдастыққа беру, оқытудың қазіргі заманғы әдістерін жақсарту.

Экологияның қазіргі теориялық және тәжірибелік саласындағы зерттеулердің ең өзекті бағыттарын болжау.