7M01506 География в Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті

Ғылыми теориялық методологиялық ілім және географиялық ғылымы бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде қолданылатын әдістер. Негізгі конструктивті мәселелерді шешудегі теориялық концепциялардың маңызы. Географиялық теориялар мен заңдылықтар, концепциялар мен гипотезалар, геожүйелердің кеңістіктік-уақыттық қатынастары.

Әдіснамалық білімнің құрылымы мен қызметі; психологиялық-педагогикалық зерттеу және оның ғылыми аппаратының жүйелілік құрылымын; зерттеудің жалпы ғылыми және психологиялық-педагогикалық әдістерін; эксперименттің орындалу тәртібі және негізгі сипаттамасын, психологиялық-педагогикалық эксперимент барысында алынған мәліметтерді дәлелдеу. Ғылыми зерттеуді талдаудағы ептілік, ғылыми зерттеу жұмыстарының бағдарламаларының дербес құрастыра білу, түсіндіру, қорытындылау және зерттеу нәтижесін меңгеру тәсілдері.

Ландшафтық экологияның негізгі ұғымдары. Жер шарының әр түрлі ландшафттарында пайдаланылатын ландшафтқа антропогендік әсер ету нысандары және мониторинг түрлері. Фондық және палеомониторингті (Тарихи) қоса алғанда, жаһандық мониторинг (базалық, өңірлік, импакттік деңгейлер). Ингредиенттік мониторинг. Дүниежүзілік метеорологиялық ұйым және геожүйелердің ластануының халықаралық мониторингі.

Географиялық білім беруді жаңғырту. Білім беру сапасын қамтамасыз ету. Географиялық білім берудің жаңа тұжырымдамасының қалыптасуы мен дамуы. Экологияландыру, интеграция, жаһандандыру, аймақтандыру, ізгілендіру және мазмұнды гуманизациялау ұстанымдары. Жеке тұлғаға бағытталған оқыту. Жүйелік-іс-әрекет тәсілі. Құзыреттілік тәсіл. Метапәндік тәсілді жүзеге асыру. Оқытудан күтілетін нәтижелерге бағдарланған білім. Күтілетін нәтижелерге қойылатын талаптарды анықтау. Географиялық білімнің базалық және тереңдетілген деңгейі.

Меңгерілген тілдік білім мен сөйлеу біліктерін жүйелеу. Шет тілінде ауызша қарым-қатынас формаларының дағдыларын жетілдіру, баяндамалар мен хабарламалармен таныстыру, кәсіби қарым-қатынасты жүзеге асыру. Жазбаша дағдыларды жетілдіру. Қазіргі заманғы техникалық құралдар мен ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби саладағы коммуникативтік міндеттерді шешуді жетілдіру.

Саяси география: бастауы, мәселесі, теориясы, "әлемдік жүйелер"теориясы. Әлемдік саяси географияның даму мәселелері және қоғамның аумақтық-саяси ұйымының тұжырымдамасы (АСҰ). АСҰ түрлері. Саяси-географиялық орын, аудан, аймақ, ел. Әлемнің геосаяси аймақтары. Геостратегиялық аудандар. Шекараларды географиялық зерттеуде қолданылатын тарихи-картографиялық, сыныптау, функционалдық, саяси-географиялық секілді теориялық тәсілдерді зерттеу.

Тұрғындар санының өзгеруі және тұрғындардың планетада орналасу ерекшеліктері. Тұрғындардың тығыздығы және халықтың өсу қарқыны. Қалалар географиясы және геоурбанистика. Қалалардың жүйелік сипаттамалары мен құрылымы. Қазақстандағы урбанизация ерекшеліктері. Қалалық жүйенің геологиялық және су ортасына әсері. Қалалық жүйенің атмосфераға және климатқа әсері. Қалалық жүйенің биотаға әсері. Қалалық экологиялық жүйелердің экологиялық-геохимиялық жағдайын бағалау әдістері.

Ғылымның тарихы және философиясы пәні. Ғылымның көзқарастық негіздері. Философия білімнің интегралды формасы ретінде. Ғылымның қызметтері. Ғылымның пайда болуы және қалыптасуы. Антикалық ғылым және философия. Ортағасырдағы ғылыми таным. Жаңа заман ғылымының қалыптасуы. Жаңаевропалық ғылым – ғылым тарихының классикалық кезеңі. Қазіргі ғылым. Ғылым дамуының бейклассикалық, постбейклассикалық кезеңдерінің негізгі концепциялары мен бағыттары. Ғылым дамуының постпозитивистік, постклассикалық емес кезеіңдерінің негізгі концепциялары мен бағыттары. Ғылыми білімнің құрылымы және деңгейлері. Ғылымның мамандық ретінде қалыптасуы. Ғылымның идеалдары мен нормалары. Ғылымның философиялық негіздемелері және дүниенің ғылыми бейнесі. Ғылыми дәстүрлер және ғылыми революциялар. Жаратылыстану және техникалық ғылымдардың тарихы мен философиясы. Әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдардың тарихы мен философиясы. Ғылым әлеуметтік институт ретінде. Қазіргі ғылымның аксиологиялық аспектілері. Қазіргі заманғы жаһандық өркениет мәселелерді шешудегі ғылымның атқаратын рөлі.

Күн жүйесіндегі жердің жағдайы, планетаның қозғалу ерекшеліктері. Күн сәулесінің қарқындылығы және жыл бойы жинақталған күн радиациясы көлемінің экватордан полюстерге қарай өзгеруі заңдылықтары. Жер шарының табиғи аймақтарының қалыптасу себебі. Географиялық заңдылықтар туралы концепциялар. Страбон, Геродот, Фукидид , Полибий сияқты ежелгі дүниелік танымал ғалымдар еңбектеріндегі жер туралы мәселелер.

Географияда инновациялық технологияларды пайдаланудың ғылыми негіздері мен тиімділігі. М. Жанпеисовтың модульдік оқыту технологиясы. Д.Б. Эльконин және В.В. Давыдовтың "Дамыта оқытуы". Ж.А. Караев және Ә. Жүнісов саралап оқыту технологиясы. Джон Дьюи мен Махмудовтың проблемалық әдісі. Қашықтықтан оқыту әдісі, Кейс-технологиялар, ақпараттық технологиялар. Оқытудың интерактивті әдістері. Джон Дьюи мен Махмудовтың проблемалық әдісі. Қашықтықтан оқыту әдісі.

Орта мектептегі географиялық білім мазмұны. Географиялық білім беру мазмұнын іріктеуге қойылатын талаптар мен принциптер. Орта мектептегі географиялық білім мазмұнын құрастырудың жолдары мен тәсілдері. Білім беру жобаларын әзірлеу кезінде қолданылатын негізгі ережелер мен өлшемдер.

Географиядағы "геоақпараттық жүйе" ұғымы және оның ғылым мен өндіріс салаларымен байланысы. Геоақпараттық жүйенің (ГАЖ) құрылымы мен негізгі функциялары. ГАЖ-ні географиялық зерттеулерде қолдану. ГАЖ және ғарыштық әдіс. Ғарыштық түсірілім аппараттары және түсірілім түрлері. Жерді қашықтықтан зондтау деректерін визуалды және автоматты түрде дешифрлеу. Деректерді талдау және картографиялық модельдеу.

Қоршаған орта статистикасының пәні, міндеттері және көрсеткіштер жүйесі. Қоршаған орта статистикасын одан әрі дамыту бағыттары. Ластану деңгейін бақылау-қоршаған табиғи ортаның сапасын статистикалық қорыту мен талдаудың негізі. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы халықаралық ынтымақтастық және статистикалық деректердің әлемдік көздері.

Жаратылыстану ғылымдарының дамуындағы картографияның рөлі. Географиялық карталардың жіктелуі және оларды қолдану аясы. Карталардың шартты белгілері. Географиялық құбылыстарды картографиялық үлгілеу. Физикалық-географиялық және экономикалық-әлеуметтік зерттеулерді картографиялық деректермен қамтамасыз ету. Тақырыптық карталарды геоэкологиялық картографиялау және экологияландыру мәселелері. Қызмет көрсету саласын картографиялау мәселелері

Басқарудың ғылыми-әдістемелік негіздері. Басқарудың психологиялықтеорияларының дамуы. Басқару психологиясының жалпы теориялық мәселелері. Басқарушылық ісәрекетті талдау. Менеджердің тұлғалық ерекшеліктері. Басқару міндеттерінің психологиялық ерекшеліктері. Меншік психологиясы. Басқарушының кәсіби іс-әрекеті. Басқару субъектісінің қызметтері. Басқарушылық қарым-қатынас психологиясы. Қызметкерлердің психологиялық сипаттамалары. Қызметкерлерді ынталандыру психологиясы. Ұйымның адам ресурстарын басқару технологиясы. Ұйымның кадрлық саясатын психологиялық қолдау. Ұйымдағы дау-дамалар психологиясы. Тұлғаның кәсіби деформациясының алдын алу технологиялары.

Экологиялық маркетинг түсінігі және оның даму тарихы. Адамзат қызметінің қоршаған ортаға әсерін талдау. Геоэкологиялық маркетинг-өндірістік объектілерді дамыту саясатының негізгі элементі. «Жасыл тауарларды» сатып алу тұжырымдамасының дамуын ретроперспективті талдау. Мемлекеттік «жасыл тауарларды» сатып алудың шетелдік тәжірибесі. Экологиялық тауарлар мен қызметтер саудасы саласындағы халықаралық келісімдер мен үрдістер.

Жоғары мектептің педагогикасының теориялық-әдіснамалық негіздері. Педагогикалық қызметтің мазмұны мен құрылымы. Жоғары мектептің педагогының кәсіби құзыреттілігі және коммуникативтік білімі. Жоғары мектептегі оқыту теориясы. Жоғары мектептегі оқытудың дидактикалық негіздері. ЖОО-да оқу үдерісін ұйымдастыру. Кәсіптік білім берудегі инновациялық үрдістер. ЖОО жүйесіндегі білім беру үрдісін басқару менеджменті. ЖОО-дағы тәрбие жұмысы. ЖОО-дағы заманауи педагогикалық технологиялар.

Қазақстанның мұнайлы аймақтарындағы экологиялық зерттеулер. Қазақстандағы мұнай өндіруші аумақтарды игерудің ресурстық әлеуеті мен жай-күйі. Мұнай өнімдерінің қоршаған ортаға әсерін экологиялық-географиялық бағалау. Мұнай өндіретін аймақтарды геоэкологиялық аудандастыру мәселелері. Биологиялық әртүрлілікті сақтау және су және жер ресурстарын қорғау мәселелері.

Пәнді игерудің мақсаты: геосаясат идеясын тарихи-географиялық құбылыс ретінде қалыптастыру және "үлкен кеңістіктер"идеясын қолдана отырып, әлемнің саяси картасындағы тарихи процестің барысын түсіндіру

Мемлекеттік су кадастры, оның маңызы мен міндеттері. Су ресурстарын пайдаланудың жыл сайынғы деректері мен көпжылдық сипаттамалары. Қазақстанның су ресурстары. Қазақстанның негізгі су шаруашылығы аудандары (США). ҚР-ның жер асты су ресурстары. Қазақстандағы США-ның сумен қамтамасыз етілуі. Суаруды жобалау. Су ресурстарының экологиялық мәселелері.

Курста шикізатты тиімді пайдалану мен аймақты аумақтық тұрғыдан басқару, индустриалдық кезеңнен кейінгі экологиялық мәселелер туралы материалдар қарастырылады. Әлемдік өркениет дамуының қазіргі кезеңіңдегі ғаламдық проблемалар жайлы материал оқытылады. Курс табиғатты пайдалануды басқару мен болжаудың географиялық негіздері жайлы, қазіргі әлемнің орнықты даму тұжырымдамасы жайлы білімдер мен құзырлықтардың қалыптасуына мүмкіндік береді. Сондай-ақ, оқыту барысында басқару мен орнықты дамудың аймақтық ерекшеліктеріне үлкен мән беріледі.

Табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау саласындағы қоғамдық қатынастарды реттеудің тиімділігі. Жаһандық қоғамдық игіліктердің экологиялық құлдырауының себептерін талдау. Табиғи ресурстарды тұтыну жүйесі. Әлемнің және жекелеген елдердің геоэкологиялық жағдайы. Табиғи ресурстарды пайдаланудағы әлем халқының проблемасы. Ымыралы шешім табу, ғылым мен экономиканың біртұтастығы.

Экономикалық және антропогендік факторлардың қоршаған ортаға әсерін зерттей отырып геоэкологиялық аудандастыруды үйрету және қоршаған ортаның ластану деңгейіне талдау жасау. Экологиялық заңдылықтар, олардың тарихи шығу тегі. Қазіргі жағдайда жаһандық экожүйелерді қалыптастырудың аймақтық аспектілері. Әлемдік экологиялық проблемалардың пайда болуының негізгі себептері. Жердің биологиялық әртүрлілігін сақтау мәселелері. Табиғатты пайдалану саласындағы басқарудың әкімшілік әдістері. Қазақстан өңірлерінің экологиялық ахуалының дамуын болжау.

Аймақтық экономика - шаруашылық басқарудың нысаны және пәні ретінде. Аймақты басқарудың мәні және жаңа тәсілдердің қажеттілігі. ҚР аймақтары экономикасының тарихи-географиялық сипаттамасы. Аймақтық басқарудың қазіргі мәселелері. Аймақтар экономикасының дамуын жоспарлау және болжау және экономикалық-географиялық аймақтарды басқару.

Әлемдік экономика географиясы: негізгі ұғымдар, субъектілер, қатынастар. Халықаралық еңбек бөлінісі. Халықаралық экономикалық интеграция. Халықаралық сауда құрылымы. Халықаралық экономикалық қатынастардың негізгі формалары. Дамыған және дамушы елдер экономикасының ерекшеліктері. Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Қазақстанның рөлі. Әлемдік экономиканың жаһандық мәселелері және оларды бірлесіп шешу бағыттары.

Зерттеу мәселелерін қою және шешу үшін теориялық және практикалық білімді пайдаланады.

Жер мен қоғамның дамуы туралы географиялық заңдылықтарды, теориялар мен концепцияларды талдау жолымен географиялық ғылымның қазіргі даму бағыттарын анықтайды.

Зерттеу және сандық дағдыларды меңгереді.

Оқытудың жаңа талаптары, қағидалары мен концепцияларын ескере отырып, мектептегі географиялық білім мазмұнын жобалауға қабілетті болады.

Географиялық зерттеу мен білім беруде геоақпараттық жүйелердің аэроғарыштық әдістері мен технологияларын қолдану дағдыларын меңгереді.

Педагогика және психология ғылымын дамытудың теориялық-әдіснамалық негіздерін, оқыту әдістерін басқару және меңгеру үрдістерін, психологиялық-педагогикалық зерттеулердің мәні мен мазмұнын меңгереді.

Библиография-статистикалық деректерді пайдалана отырып, геожүйедегі өзгерістерге мониторинг жүргізеді және олардың картографиялық үлгілерін жасайды.

Табиғи ресурстардың өңірлік қорын және әлеуметтік-экономикалық факторларды дамытуды ескере отырып, туристік-рекреациялық ресурстарды тиімді пайдалануды жобалайды.

Қазіргі заманғы ғылым философиясының өзекті мәселелерінде бағдарлау және сөйлеу коммуникациясының кәсіби негіздерін (тыңдау, оқу, сөйлеу, жазу) іскерлік хат алмасумен жұмыс істеу дағдысын (хат, электрондық пошта және т.б.) анықтайды.

Табиғи ресурстарды пайдалану көрсеткіштерінің қарқынын және оларды игерудің экономикалық саясатын салыстыра отырып, әлем елдерінде алда болатын геоэкологиялық жағдайды болжайды.