7M05301 Химия в Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті

Курс мұнай өңдеудің теориялық негіздерін: көмірсутектердің термиялық, каталитикалық крекинг және риформинг гидрогенизациялық процестерінің физикалық-химиялық параметрлерін, химизмін, механизмін, катализаторларын, өнімдерін, жабдықтарын қарастырады. Мұнай өнімдерін тазартудың химиялық және физика-химиялық әдістері зерттеледі. Мұнайхимия синтезі процестері: олефиндер, ацетилен көмірсутектері, арендер, винил мономерлері, қышқылдар, спирттер, жоғары молекулалық қосылыстар, бейорганикалық заттар өндірісі қарастырылады. Мұнай және мұнай өнімдерін талдау әдістері баяндалады.

Бұл курс магистранттарда органикалық заттар химиясының жетістіктерін практикалық қолдану туралы түсінік қалыптастырады. Пәнді зерделеу процесінде мынадай мәселелер қарастырылады: жетекші қағидалар, жетістіктер, даму перспективалары мен бағыттары, органикалық субстанцияны синтездеудің қазіргі заманғы әдістері, сапалық және сандық талдау әдіснамасы, органикалық субстраттардың биохимиялық маңызы, жасыл органикалық химия негіздері және органикалық қосылыстардың технологиялық процестерінің ерекшеліктері.

Аталған курс бейорганикалық ион алмастырғыштардың түрлерін, маңызын, қолдану салаларын қарастырады. Кристалды және аморфты ион алмастырғыштардың ерекшеліктерін, ион алмастырғыш мембраналардың түрлерін, сипаттамаларын және жұмыс істеу принципін зерттейді. Сорбциялық процестердің кинетикасы, механизмі және термодинамикасы туралы түсінік қалыптастырады. Бейорганикалық ионалмастырғыштарды модификациялау жолдары, ионалмастырғыштардың жаңа түрлерін жасау бойынша зерттеудің өзекті бағыттары қарастырылған. Ион алмастырғыш материалдардың регенерациясының негізгі кезеңдері көрсетілген.

Пән органикалық молекулалардың құрылымдық ұйымдастырылуына сәйкес олардың химиялық қасиеттерінің концептуалды заңдылықтары туралы әрі қарай білімдерін дамытады, реакция механизмдері, органикалық заттардың химиялық инженериясы туралы түсініктерін кеңейтеді. Бұл курс келесі мәселелерді қамтиды: қазіргі заман тұрғысынан органикалық құрылым туралы түсінік, молекулалардың химиялық құрылымы мен қасиеттері, аралық қысқа мерзімді реакция өнімдерінің сипаттамалары, электрондық әсерлердің түрлері.

Курстың мазмұны басқару психологиясының тәсілдері мен бағыттарын, басқарудың психологиялық заңдылықтарын, басқару мәселелерін жоспарлау мен шешу ерекшеліктерін меңгеруге бағытталған. Білім алушылар конфликттік жағдайларды шешудің психологиялық әдістерімен танысады, жұмысты ынталандыру тәсілдерін, басқарудың тиімді стильдерін қолдану әдістерін меңгереді. Басқару процесінің тиімділігінің төмендеуінің негізінде жатқан психологиялық себептерді талдау дағдылары қалыптасады.

Тиісті білім саласының түпнұсқа әдебиетін шет тілінде еркін оқуға оқытуды көздейтін кәсіби қызметті жүзеге асыру үшін жалпы мәдени, кәсіби және арнайы құзыреттерді меңгеру; мамандық бойынша монологиялық және диалогтік нысанда ауызша қарым-қатынас дағдыларын дамыту; магистранттың ғылыми жұмысымен байланысты тақырыптарда жазбаша ғылыми қарым-қатынас дағдыларын дамыту, сондай-ақ ғылыми саладағы халықаралық ынтымақтастықтың нысандары мен түрлерімен танысу.

Пән табиғи және балама көмірсутек шикізатының сипаттамаларын, түрлерін және қолдану салаларын қарастырады. Ресурстардың ірі кен орындарын, оларды бөлудің, қайта өңдеу мен пайдаланудың қазіргі заманғы әдістерін, өндіру, тасымалдау және технологиялық процестер кезіндегі проблемаларды, көмірсутек шикізаты көздері саласының даму перспективаларын зерделейді. Көмірден, тақтатас газынан және шайырдан көмірсутектерді алу технологиялары, Фишер-Тропш бойынша биомасса синтезі оқылады.

Пән ғылыми ойлау мәдениетін зерттеуге бағытталған, аналитикалық мүмкіндіктер мен зерттеу дағдыларын қалыптастырады, болашақ ғалымға қажетті теориялық және практикалық білім береді. Ғылымның тарихи эволюциясын және олар қалыптастыратын философиялық перспективаларды зерттейді. Қазіргі ғылымның пайда болуы, оның әлеуметтік және институционалдық байланыстары сипатталған. Ойлау эксперименттеріне, теорияларды растау мен теріске шығаруға, сандық және жоғары сапалы зерттеу әдістерінің пайда болуы мен қолданылуына байланысты жалпы философиялық мәселелер қарастырылады.

Берілген пән органикалық қосылыстардың стереоизомериясының негіздерін, молекулалардың кеңістіктік құрылымының олардың химиялық қасиеттеріне әсерін қарастырады, органикалық реакциялардың термодинамикасы мен кинетикасын зерттейді, органикалық реакциялардың негізгі түрлерінің механизмдері туралы білімдерін тереңдетеді. Бұл курста органикалық қосылыстардың түсінің кванттық теориясы ашылады, бояғыштар синтезі, сондай-ақ органикалық қосылыстардың қышқылдық-негіздік қасиеттері қарастырылады. Органикалық синтез негіздері көрсетілген.

Пән мұнай химиясының қазіргі жағдайы мен проблемалық сұрақтарын қарастырады. Мұнай өндіру, мұнайды тазарту және парафинсіздендіру, мұнай тасымалдау, төменгі алкандарды өңдеу, ауыр мұнай қалдықтарын құнды өнімдер мен жартылай өнімдерге өңдеу мәселелерін зерттейді. Мұнайдың реологиялық қасиеттерін жақсарту тәсілдерін, мұнай-химия өндірісінің экологиялық міндеттерін, мұнай өнімдерін бөлу және талдау қиындықтарын, дамудың перспективалық бағыттарын, жаңартылатын табиғи шикізатты пайдалануды қарастырады.

Берілген курс бейорганикалық және координациялық химияның негізгі ұғымдары мен теорияларын қарастырады, бейорганикалық және комплексті қосылыстардың жіктелуі мен номенклатурасы туралы білімді тереңдетеді, бейорганикалық және координациялық қосылыстардың кванттық-механикалық модельдерін, геометриясын және стехиометриясын зерттейді, координациялық қосылыстардың реакциялық қабілеті туралы түсініктерді қалыптастырады. Координациялық қосылыстар синтезінің негіздерін және бейорганикалық және координациялық химияның қолданбалы аспектілерін қарастырады.

Пән бейорганикалық заттар мен материалдардың құрамын, құрылымын және қасиеттерін зерттеудің маңызды заманауи әдістері туралы түсінік қалыптастырады. Ақпарат алу әдістерінің жіктелуі, аналитикалық құрылғылардың құрылымы мен жұмыс принципі қарастырылады. Электронды микроскопия және микродифракция, элементтік талдау, кешенді термиялық талдау, спектроскопия, синхронды сәулеленудің теориялық негіздері, олардың ерекшеліктері мен артықшылықтары зерттеледі. Қосылыстарды сәйкестендіру негіздері көрсетілген.

Курс жоғары білім берудің негізгі бағыттарын, қағидаттары мен заңдылықтарын зерделеуге бағытталған. Курсты оқу барысында қазіргі педагогиканың базалық ұғымдары, оқыту мен тәрбиелеудің тұжырымдамасы мен теориясы, жоғары мектептің дидактикасы қарастырылатын болады. Магистрант білім беру процесін ұйымдастыруды жобалау дағдыларын, жеке және топтық рефлексия тәсілдерін меңгереді, педагогикалық мақсаттарды сауатты тұжырымдай алады, білім беру технологияларын оқу үрдісінде қолдана алады, пәндердің жұмыс бағдарламаларын құрастыра алады.

Аталған пән физикалық химияның маңызды теориялық және қолданбалы аспектілерін қарастырады. Қазіргі жетістіктер, электрохимиялық термодинамика негіздері, электролит ерітінділері теориясының дамуы, иондық ассоциация, электролит ерітінділерінде болатын тепе теңдік және тепе теңсіздік құбылыстары, Борн тұрғысынан иондардың сольватациясы зерттеледі. Электродтық потенциал теориялары ұсынылған, жүйенің термодинамикалық қасиеттерінің есептері, энтальпия, қазіргі заман тұрғысынан Гиббс энергиясы қарастырылған.

Бұл курста химиялық реакцияларды математикалық модельдеудің заманауи әдістері қарастырылады. Химиялық модельдеудің кезеңдері, ерекшеліктері, түрлері қарастырылады; молекулаларды, химиялық процестерді, реакциялар мен реакторларды компьютерлік модельдеудің негіздері сипатталған. Аррениус, Фрейндлих, Темкин адсорбция модельдері зерттеледі. Бағдарламалық құралдарды қолдана отырып, химиялық түрлендірулерді есептеу алгоритмі келтірілген. Chem office, Reaxys, Origin, ISIS Draw, SigmaPlot бағдарламалық пакеттері зерттеледі.

Пән аналитикалық химияның теориялық негіздері, ерітіндідегі тепе теңдік, аналитикалық химияның қазіргі жағдайы және даму тенденциялары туралы білімдерін тереңдетеді. Бұл курстың теориялық негізі химиялық процестер мен реакциялар теориялары болып табылады: гомогенді, қышқыл-негізді тепе-теңдік, комплекс түзілу реакцияларында, тотығу-тотықсыздану реакцияларында, тұндыру процестеріндегі тепе-теңдік. Тұндыру, комплекс түзілу жағдайында нақты ерітінділердегі аналитикалық реакциялардың жылдамдығы талданады.

Бұл пән ғылыми-техникалық ақпараттың мемлекеттік жүйесінің мәнін ашады. Ақпараттық технологиялардың мазмұны, түрлері мен құрылымы, онлайн ақпараттық басылымдар мен деректер базасы қарастырылады. Интернет желісінің ақпараттық ресурстары, Google іздеу жүйесі, химия және онымен байланысты салалар бойынша отандық және шетелдік ақпарат көздері зерттелуде. Патенттік базаның ақпараттық ресурстары, ғылыми баспалардың сайттары, ақпаратты іздеуді ұйымдастыру және әдістемесі сипатталған.

Пән қазіргі аналитикалық химияның жалпы даму тенденцияларын қарастырады. Физика-химиялық әдістердің қазіргі жағдайын, проблемалық мәселелерін ашады, сапалық, сандық және құрылымдық талдаудың, аспаптық аналитикалық құралдардың: хроматографиялық, спектрлік, электрохимиялық өзекті мәселелерін зерттейді. Күрделі материалдарды талдауды жетілдіру, қосылыстарды бөлу және тазарту жолдарын қарастырады. Катализ, мұнай химиясы, экологиялық химия саласында аналитикалық химияның даму перспективаларын зерттейді.

Пән полимерлердің химиялық түрлендірулерінің ерекшеліктерін қарастырады: конфигурациялық, конформациялық, электростатикалық, молекуладан ірі эффектілер, полимерлену дәрежесінің өзгеріссіз, жоғарылауымен және төмендеуімен жүретін реакцияларды сипаттайды. Полимерге ұқсас, молекулааралық, тіглілу мен қатаю, жалғанған және блок сополимеризация реакцияларының механизмін, химизмін, заңдылықтарын зерттейді. Жоғары молекулалық қосылыстардың химиялық модификациясының негіздерін, полимерлердің деструкциялану және оларды тұрақтандыру негіздерін ашады. Тұрақтандырғыштардың түрлерін сипаттайды.

Бұл курс талдаудың электрохимиялық әдістері саласындағы теориялық базаны кеңейтеді және тереңдетеді. Электрохимиялық реакцияның механизмін, сатылығын, интермедиаттарын, электродтардың түрлерін қарастырады, вольтамперометрияның мәні мен принципін, вольтамперограммалардың сипаттамасын зерттейді, потенциометриялық, кондуктометриялық және кулонометриялық әдістердің негіздерін сипаттайды. Біріктірілген электр анализі құралдарының негіздері сипатталған. Спектроэлектрохимия мен ағынды электроанализдің заңдылықтарын, талдаудың электрохимиялық әдістерінің даму перспективаларын ашады.

Бұл курс полимерлердің технология және өңдеу саласындағы соңғы жетістіктерді қарастырады. Гель технологиясының ерекшеліктері, крейсинг технологиясы, биоресурстардан полимерлер синтезі, "ақылды" полимерлер алу, полимерлердің қалдықсыз технологиясы зерттеледі. Супрамолекулалық химияның, супрамолекулалық полимерлер мен гельдердің мәні, оларды қолдану аясы ашылады. Полимер кешендерін, талшықтарды, дендримерлерді, гипер тармақталған полимерлерді, полимерлі щеткаларды, гидрогельдерді, криогельдерді алу әдістері қарастырылады.

Бұл пән иондаушы сәулеленудің полимерлі материалдарға әсері және сәулелену кезінде макромолекулалардың физика-химиялық түрленуіне байланысты бірқатар мәселелерді қамтиды. Сәулеленуден кейін макромолекулалардағы радиациялық әсерлер қарастырылады: молекулалардың өзара тігілуі, радиациялық полимерлеу және полимерлердің деструкциялануы. Радиациялық әсердің химизм, механизмі мен әдістері сипатталған. Полимерлерді қорғау, сонымен қатар оларды синтездеуде және модификациялауда радиацияны қолдану мәселелері зерттеледі.

Пән магистранттардың наноматериалдардың құрылысы, құрылымы, мәні және қолдану саласы туралы түсінігін қалыптастырады. Курсты оқу барысында нанотехнологияның міндеттері мен әдістері, нанокомпозиттердің айрықша белгілері, нанозаттарының: көміртекті, кремнеземді нанобөлшектердің, дендримерлердің, полимерлі мицеллалардың, металл нанобөлшектердің физикалық, химиялық және биомедициналық қасиеттері, наноөлшемді объектілердің өлшем диапазондарын зерттеудің аспаптық әдістері, қолданбалы және теориялық маңызы, проблемалық мәселелер қарастырылады.

Пән радикалды полимерленудің термодинамика, кинетика, химизм және механизмі туралы терең түсінік қалыптастырады. Мономерлер, иницирлеу түрлері, тізбектің өсу, үзілуі немесе берілуі кезеңдері, кинетикалық теңдеулер, факторлардың молекулалық массалық таралуына әсері егжей тегжейлі зерттеледі. Радикалды полимерлеуге әртүрлі факторлардың әсері қарастырылады. Радикалды сополимерленудің мәні, сополимерлердің түрлері, полимер құрамының теңдеуі мен диаграммасы, Альфрей-Прайс схемасы ашылады.

Пән беттік құбылыстар мен адсорбцияның теориялық және практикалық аспектілерімен таныстырады. Беттердің когезиясы, адгезиясы, сулануы туралы түсінік береді, беттік құбылыстардың жіктелуін қарастырады. Дисперсті материалдардың оптикалық, молекулалық-кинетикалық, адсорбциялық, құрылымдық-механикалық қасиеттерін сипаттайды, адсорбенттердің түрлерін, сорбциялық процестердің теорияларын, газдар мен будың адсорбция механизмін зерттейді. Термодинамика мен кинетиканы, сонымен қатар сорбциялық процестерді заманауи технологияларда қолдануды сипаттайды.

Пән поликонденсациялаудың термодинамикасы, механизмі және кинетикасы туралы терең түсінік қалыптастырады. Мономерлердің жіктелуі, функционалдығы, поликонденсациялық полимерлердің кластары, тепе-теңдік және тепе-тең емес поликонденсация ерекшеліктері, жағымсыз реакциялар, полимеризациядан айырмашылығы, жоғары молекулалық қосылыстардың молекулалық массасына әсер ететін факторлар қарастырылады. Сополиконденсация механизмінің мәселелері зерттеледі, үш өлшемді поликонденсация ерекшеліктері ашылады. Блокта, ерітінділерде, эмульсияда, суспензияда поликонденсация процестері сипатталған.

Аталған пән полимерлердің құрылымы мен қасиеттерін зерттеудегі заманауи тәсілдерді қарастырады. Полимерлердің молекулалық массасын анықтау әдістерін зерттейді: вискозиметрия, осмометрия, тұндыру. Макромолекулалық қосылыстар синтезінің кинетикасын зерттеудің физикалық және химиялық принциптерін ашады. Хроматографиялық, радиациялық, масс-спектрометриялық талдау әдістерін қарастырады. Полимерлердің құрылымы мен қасиеттерін зерттеудегі УК-, ИҚ-, ЯМР-, ЭПР-спектроскопияның, рентгенқұрылымдық химиялық анализдың маңызды негіздерін ашады.

Пән полимерлі композициялық материалдар, оларды қолдану перспективалары және құру принциптері туралы жалпы түсініктерді қалыптастырады. ПКМ түрлері қарастырылады: шыны пластиктер, көміртекті пластиктер, боропластиктер, органопластиктер, текстолиттер, толтырылған полимерлер, көбіктенген полимерлер. Полимерлі материалдар құрылымында болатын физика-химиялық процестердің мәнін ашады. Тұтқырлығы, термофизикалық, механикалық қасиеттері баяндалады, препрегтердің технологиясы, ПМ өңдеу тәсілдері: экструзия, қысыммен құю, каландрлеу қарастырылады.

Пән физиологиялық белсенді полимерлер, биополимерлерді синтездеу әдістері, ФБЗ полимерлі туындыларының молекулалық құрастыру туралы түсінік қалыптастырады. Полимерлердің ағзалармен және ұлпалармен өзара әрекеттесу принциптерін, биоматериалдардың классификациясын, қасиеттерін және қалпына келтіру медицинасында, биотехнологияда қолданылуын қарастырады. Аса таза дәрежесіндегі медициналық полимерлерді алу технологиясы, нанотехнология және биомодельдеу негіздері зерттелуде. Өзінің биоактивтілігі бар синтетикалық полимерлер жарықтандырылады.

Бұл курста поликонденсациялық, полимеризациялық және модификацияланған полимерлерді сапалық және сандық талдау әдістері қарастырылады. Мономерлердің сапалы талдауы зерттелуде, альдегидтерді, спирттерді, көмірсуларды, аминдерді анықтау. Суда еритін, галогені бар, көмірсутекті полимерлер, полиқышқылдар, полимерлі шайырлар, полиамидтер, полиуретандар, поликарбонаттар, полисульфондар, полиэфирлер, полиальдегидтердің сапалы реакциялары қарастырылады. Функционалды топтарды сандық талдау принциптері, полимерлердегі мономерлердің сандық құрамы сипатталған.

Пән полимерлі денелердің негізгі физикалық және механикалық қасиеттерін қарастырады. Деформация кезіндегі серпімді қасиеттерді, пластикалық, жоғары эластикалық деформацияны, квазипластиканы, полимер ерітінділерінің тұтқырлығын, макромолекулалық қосылыстардың релаксация, динамикалық механикалық, реологиялық сипаттамаларын зерттейді. Полимерлердің термофизикалық, электрлік, магниттік және беріктік қасиеттері, олардың ұзақ мерзімділігі жарықтандырылады. Полимерлердің механикалық қасиеттерін бағалау әдістері сипатталған: динамометрия, термомеханикалық анализ, динамикалық механикалық анализ.

Аталған пән кинетика, механизмдер және макромолекулалық қосылыстарды синтездеу әдістерін басқару тәсілдері туралы терең түсінік қалыптастырады. Бұл курста реакцияға қабілетті мономерлер мен олигомерлерді синтездеу әдістері, реакцияға қабілетті функционалды топтар: ОН, СООН, NH2, NO2, макромолекулалардың пайда болуының тізбекті, сатылы және аралас сатылы тізбекті реакцияларының негізгі заңдылықтары мен сипаттамалары, циклдердің сызықтық полимерлерге айналуы қарастырылады.

Пән нуклеин қышқылдарының, аминқышқылдары мен ақуыздардың, көмірсулардың, липидтердің, ферменттердің, антибиотиктердің туындыларының биологиялық маңыздылығын, физика-химиялық қасиеттерін және синтездеу әдістерін қарастырады. Табиғи қосылыстар мен биологиялық активті заттардың жіктелуін, олардың құрылымдық ұйымдастырылуын, әсер ету механизмін , химиялық синтез негіздерін және биоөндірістің технологиялық негіздерін қарастырады. Биологиялық маңызды гетероциклді қосылыстар мен алкалоидтар оқытылады, биологиялық белсенді заттардың жетістіктері мен пайдалану перспективалары бейнеленеді.

Пән макромолекулалардың фазалық күйлері мен фазалық ауысуларын, полимерлердің кристалдануы мен балқуының шарттары мен ерекшеліктерін зерттейді. Бірінші және екінші типті фазалық ауысулар кезіндегі термодинамикалық параметрлердің өзгеруін, аморфты полимерлердің физикалық күйлерін: шыны тәріздес, жоғары эластикалық, тұтқыраққыштық, олардың деформациялық қасиеттерін қарастырады. Кристалдық полимерлердің құрылымдық ерекшеліктері, сұйық кристалды полимерлердің бергі және арғы реттілігі, макромолекулалардың бағдарланған күйі зерттеледі.

Пән полимерлеу және поликонденсация реакциялары бойынша мономерлерден полимерлерді синтездеудің негізгі әдістері, полимерлердің қасиеттерін зерттеу әдістері туралы терең түсінік береді. Бұл курста полимерлеу және поликонденсация реакцияларының механизмі, химизмі, кезеңдері, әдістері, сондай ақ полимерлерді зерттеудің физика - химиялық әдістерінің негіздері: ультракүлгін және көрінетін спектроскопия, инфрақызыл спектроскопия, эмиссиялық спектроскопия, мембраналық осмометрия, вискозиметрия, хроматография қарастырылады.

Жаңа қолданбалы контексте қолдану мақсатында физика-химиялық процестер мен оларды бағалау әдістерін кешенді моделдеу.

Химиялық бейімділік пәндері бойынша білім беру процесінде іргелі химиялық түсініктерді, негізгі талаптарды және базалық пәндер теориясын жетілдіру.

Химиялық саланың ағымдағы бағыттарында жаңа практикалық қосымшалар жасау үшін заттарды синтездеу және зерттеу әдістерін басқару.

Кәсіби қызметте негізгі ғылыми, педагогикалық, басқарушылық, коммуникативті білім мен дағдыларды қолдану.

Ғылыми-зерттеуді және ғылыми-педагогикалық істерді ұйымдастырудың методологиясын және жоспарлау алгоритмдерін білу.

Химия саласындағы ғылыми бағыттың міндеттемесі және әдістемесіне сәйкес зерттеудің әдісін таңдау, ғылыми зерттеуді жүзеге асыру және бағалау.

Нақтылы тәжірибелік міндеттемелерді шешу кезінде химияның дәстүрлі және жаңа бөлімдерінің білім негіздерін қолдану.

Зерттеу қызметі шеңберінде химиялық ғылымның заманауи мәселелерін және жаңа жетістіктерін талдау.

Заманауи, сонымен қатар полимерлі материалдарды, модельдеудің жаңа, жоғары тиімділікті технологияларын химиялық өнеркәсіптің берілген салаларында қолдану үшін жетілдіру.